A. Xiyimo Xa Khabinete Eka Timhakankulu
1. Ikhonomi
1.1. Ku hlengeletiwa ka mali
1.1.1. Khabinete yi bumabumela mamiliyoni ya vahakelaxibalo lava nga fayila tifomoxibalo ku pfuna Vukorhokeri bya Xibalo bya Afrika-Dzonga ku hlengeleta mali ya xibalo ya R2.155 wa tibiliyoni eka lembeximali ra 2023/24.
1.1.2. Leswi swi tlula R52 wa tibiliyoni ku tlula lembe leri nga hundza naswona swi kombisa ku tiya ka ikhonomi ya laha kaya, hambileswi swiyimo swa laha kaya na swa matiko ya misava swi nga na ntlhontlho.
1.1.3. Mali leyi engetelekeke yi pfuna mfumo ku seketela hi timali tiphurojeke ta mphakelo wa vukorhokeri bya tiko na minongonoko yin’wana ya nhluvukiso wa ikhonomi ya vaaki.
1.2. Vuvekisi bya switirhisiwa
1.2.1. Khabinete yi amukerile ku pfuriwa ka phurojeke ya R3,4 wa tibiliyoni ta Xiporo xa Newlyn Park Bayhead Rail Terminal eRibuweni ra Durban, leyi nga na 640 000 wa swikweremitara swa vuhlayiselo, matlhelo ya swiporo na vuhlayiselo lebyi pfulekeke.
1.2.2. Theminali leyintshwa yi ta fambisa ku fambafamba lokunene ka ndzhwalo wa le lwandle, swiporo na le magondzweni hi ku tirhisa Ribuwa ra Durban, na ku pfuneta ku lulamisa mitlhontlho ya sweswinyana leyi nga hlangana na yona eka tiindasitiri ta vutleketli, switirhisiwa na netiweke.
1.2.3. Vuvekisi byi endle leswaku ku va na 4 013 wa mitirho yo aka hi ku kongoma na ku thoriwa ka nkarhi hinkwawo ka vanhu vo tlula 1 000, laha nhlayo leyi yi languteriweke ku kula tanihileswi ndhawu leyi yi khomaka ndzhwalo wo tala.
1.2.4. Eku pfuxeteni ka netiweke ya swiporo swa tiko ra hina, Khabinete yi tlhele yi amukela ku vuyiseriwa loku humelelaka ka Ejensi ya Switimela swo Rhwala Vanhu ya Afrika-Dzonga (PRASA) ya vukorhokeri bya ntlhanu bya nkoka bya Metrorail ku tsemakanya Gauteng, KwaZulu-Natal na Kapa-Vupeladyambu.
1.2.5. PRASA hi ndlela leyinene yi vuyisele 31 wa milayeni ya yona ya 40 eka ntirho wo karhi naswona yi le ku tirheni ku fikelela xiyimo xa ntirho hi ku hetiseka. Nkoka lowu wu kombisa ku tinyiketela ka mfumo ku pfuxeta vukorhokeri bya switimela swo rhwala vanhu na ku nyika ndlela ya vutleketli bya mani na mani leyi tirhaka kahle eka MaAfrika-Dzonga.
1.2.6. Eka nhluvukiso lowu yelanaka, Khabinete yi amukerile xitiviso hi Ejensi ya Magondzo ya Rixaka ya Afrika-Dzonga leswaku yi ta nghenisa ku tlula R50 wa tibiliyoni eka nhluvukiso wa switirhisiwa swa magondzo eKapa-Vuxa. Vuvekisi lebyi bya switirhisiwa byi kongomisiwile eka ku akiwa ka switirhisiwa leswintshwa, ku antswisiwa ka magondzo na ku tiyisisiwa, na ku hlayisiwa ko hlawuleka ka netiweke ya magondzo ya rixaka eka xifundzankulu.
1.3. Vuvekisi
1.3.1. Khabinete yi amukerile ku pfuriwa ka ndhawu leyintshwa ya Tetra Pak eKwaZulu-Natal hi Phuresidente Cyril Ramaphosa, leyi kokeke vuvekisi bya R500 wa timiliyoni.
1.3.2. Vuvekisi byi vumba xiphemu xa Pfhumba ro Hlengeleta Vuvekisi bya Phuresidente laha mfumo wu vekeke xikongomelo xa navelo hi 2018 ku koka rinoko ra vuvekisi bya R1,2 wa tibiliyoni ku tlula malembe ya ntlhanu.
1.3.3. Lembe leri nga hundza eka Khonferense ya Vuvekisi ya Afrika-Dzonga ya vuntlhanu, leyi nga fungha ku hela ka swiyenge swo sungula swa endlelo ra hina ro hlengeleta vuvekisi, ku hlengeletiwile ku tlula R1,5 wa tibiliyoni eka ku tinyiketela ka vuvekisi.
1.3.4. Vuvekisi lebyi byi hundzuluxela eka tifekitri letintshwa, mitirho emigangeni na migingiriko leyikulu ya ikhonomi ku rhendzela tiko ra hina. Khabinete yi na ku tshemba leswaku pfhumba ra hina ra vuvekisi ri ta pfuxeta ku kula ka ikhonomi na ku tlakusa ikhonomi ya hina.
1.4. Nongonoko Wo Tirhisa Vatirhi (LAP) Wa Nkwama Wa Ndzindzakhombo Wa Vaheleriwa Hi Ntirho (UIF)
1.4.1. Khabinete yi amukerile ku simekiwa ka UIF-LAP, leyi nga phurogireme ya ndzetelo wa vuswikoti na vubindzurisi leyi kongomisiweke eka ku vuyerisa vantshwa na lava pfumalaka mitirho etikweni. Nongonoko lowu wu tiyisisa leswaku vantshwa na lava lavaka ntirho va hlomisiwile hi vuswikoti lebyi lavekaka leswaku va ta thoriwa na ku simeka mabindzu ya vona.
1.4.2. UIF-LAP, leyi nga ta hangalasiwa etikweni hinkwaro, yi languteriwile ku tumbuluxa mikateko ya mitirho eka ku tlula 704 000 wa vanhu lava nga tirhiki. Yi ta endla tano hi ku nyika ndzetelo na nseketelo wa mabindzu lamatsongo eka tiphurojeke ta 333 etikweni hinkwaro. Kwalomu ka R23.8 wa tibiliyoni ti vekiwile etlhelo ku tirhisa pulani leyi naswona mikateko ya mitirho yi ta famba exikarhi ka 12 na 36 wa tin’hweti.
2. Malembe ya 30 ya Ntshunxeko na Xidemokirasi
2.1. Khabinete yi amukerile ku simekiwa ka xitsundzuxo xa 30 wa Malembe ya Ntshunxeko na Xidemokirasi, lexi khomeriweke ehansi ka nhlokomhaka leyi nge: “30 wa malembe ya Xidemokirasi, Ntirhisano na ku Kula”.
2.2. Ku simekiwa ku tlhele ku vona ku paluxiwa ka logo ya ximfumo ya Malembe ya 30 ya Ntshunxeko, leyi nga xikombiso lexi nga ta hi hlanganisa loko hi ri karhi hi tlangela xiendlakalo lexi xa nkoka eka matimu ya tiko ra hina.
2.3. Khabinete yi komberile un’wana na un’wana ku tirhisa logo ya ximfumo leyi kumekaka hi tifomati to hambana ku oloveriwa ku yi tirhisa eka webusayiti ya GCIS eka: https://www.gcis.gov.za/30-years-of-freedom-toolkit
2.4. Ku simekiwa ku funghe ku sunguriwa ka ximfumo ka migingiriko ya lembe hinkwaro ku tlangela nhluvuko wo hlamarisa lowu hi wu endleke ku sukela hi 1994 eku simekeni ka rixaka ra xidemokirasi leri simekiweke eka Vumbiwa bya Riphabliki ra Afrika-Dzonga ra 1996 na Nawumbisi wa Timfanelo. Xiendlakalo lexi xa nkoka xi tlhela xi va nkarhi wo anakanyisisa hi mitlhontlho leyi nga sala na ku kuma tindlela to yi hlula na ku yisa tiko ra hina emahlweni.
2.5. Hi tirhile ku sukela hi 1994 ku aka rixaka leri simekiweke eka vun’we na ku va swin’we, naswona hambileswi mitlhontlho yo tala ya ha riki kona, swiyimo swi antswisiwile hi ku angarhela hi siku rin’wana na rin’wana leri hundzaka. Nhluvuko lowukulu lowu hi wu endleke ku sukela hi 1994 wu kombisiwa eka Nhlayo ya Vanhu ya 2022 na Nkambisiso wa Malembe ya 30. Havumbirhi bya tona ti kombisa rixaka leri yaka emahlweni naswona leri kombisaka ku antswisiwa eka swikombiso swo tala. Swikumiwa swa Nhlayo ya Vanhu na Nkambisiso wa Malembe ya 30 swi kombisa hi ku hetiseka leswaku nhluvukiso wa hina a wu fikeleriwi hi xiwelo, kambe ematshan’weni ya sweswo wu fikeleriwa hi ku endliwa kusuka eka minongonoko ya mfumo ku sukela hi 1994.
2.6. Khabinete yi kombela MaAfrika-Dzonga hinkwavo na swiyenge swa vaaki ku nghenelela eku tlangeleni ka 30 wa Malembe ya Ntshunxeko na Xidemokirasi. MaAfrika-Dzonga va nga nghenelela hi ku vula switori swa vona eka leswi a swi ri xiswona ku va hi hanye eAfrika-Dzonga ra xihlawuhlawu na ku hi pfuna ku aka eka ku humelela loku hi ku fikeleleke sweswi.
3. Xiboho xa Huvo ya Timfanelo ta Ximunhu ya Nhlangano wa Matiko (UN)
3.1. Khabinete yi amukela xiboho xa Huvo ya Timfanelo ta Ximunhu xa Nhlangano wa Matiko lexi kombelaka leswaku Israel ri va na vutihlamuleri eka vugevenga bya nyimpi lebyi nga vaka kona na vugevenga byo lwisana na vumunhu lebyi endliweke eGaza. Xiboho lexi xi tlhele xi “kombela Matiko hinkwawo ku yimisa ku xavisiwa, ku hundzisela na ku hambukisiwa ka matlhari, swibamu na switirhisiwa swin’wana swa masocha eka Israel”.
3.2. Ku amukeriwa ka xiboho lexi i ka matimu tanihileswi ku nga rosungula swinene leswaku Huvo ya Timfanelo ta Ximunhu yi teka magoza eka khombo ra ximunhu leri nga si tshamaka ri humelela eGaza, laha ku dlayiweke kwalomu ka 32 975 wa Mapalestina, ku katsa na vana vo tlula 14 500, ku sukela loko Israyele ri sungule nhlaselo wa rona eka masiku yo tlula 180 lama hundzeke.
4. Nhlawulo wa Mani na Mani wa 2024
4.1. I tisisiteme hinkwato ti yaka eka Nhlawulo wa Rixaka na wa Swifundzankulu wa 2024, endzhaku ka ku sayiniwa ka Nawu wa Matikhomelo wa Khomixini ya Nhlawulo hi mavandla ya tipolitiki na vahlawuriwa lava tiyimeleke.
4.2. Nhlawulo wa Mani na Mani wu ta khomiwa hi ti29 Mudyaxihi 2024 naswona hi ku angarhela 325 wa mavandla ya tipolitiki ya ta nghenelela eka nhlawulo wa lembe leri. Nawu wa Matikhomelo wa Nhlawulo wu boha hinkwavo lava phikizanaka eka nhlawulo ku landzelela xikatsa xa milawu leyi kongomisiweke ku tiyisisa nhlawulo lowu ntshunxekeke na ku lulama.
4.3. Khabinete yi na ku tshemba leswaku rixaka ra hina ri ta tlhela ri aka eka rhekhodo ya hina ya ku khoma nhlawulo wa rixaka na wa miganga wa nkarhi na nkarhi, lowu tshembekaka na lowu ntshunxekeke no lulama ku sukela hi 1994. Tanihi leswi tiko ri tlangelaka 30 wa Malembe ya Ntshunxeko, vaaki va khutaziwa ku tirhisa mfanelo ya vona ya xidemokirasi na ku vhota.
5. Samiti ya Mfumo ya Rixaka ya Vutlhari byo Endliwa (AI)
5.1. Nhluvuko wa xihatla eka AI i ntiyiso naswona AI yi vumba misava hi xihatla, leswi lavaka leswaku matiko ya tilulamisela nkucetelo wa yona eka vaaki na tisisiteme ta vulawuri.
5.2. Samiti ya Mfumo ya Rixaka ya AI yi vitaniwile eJoni hi ti5 Dzivamisoko 2024 leswaku mfumo na sekithara ku sungula pholisi na rimba ra milawu ku kongomisa na ku tirhisa nhluvuko eka AI ku pfuna vanhu. Tipholisi ta AI i xilotlelo xo aka ikhosisiteme ya xidijithali yo tiya laha mifumo, mabindzu na vanhu va nga tshovelaka mivuyelo.
5.3. Samiti i goza ro sungula ro hlela pulani ya maendlelo ya ndlela leyi nga erivaleni yo ya emahlweni eka ku tirhisa matimba ya AI ku lulamisa yin’wana ya mitlhontlho ya ikhonomi na ntshamiseko wa Afrika-Dzonga.
6. Vugevenga na vukungundzwana
6.1. Khabinete yi amukerile ku sayiniwa ka Ndzulamiso wa Nawu wa Timhaka ta Vuavanyisi, wa 2023 (Nawu wa 15 wa 2023) leswaku wu va nawu. Nawu wu nyika matimba eka xitsundzuxo xa Khomixini ya ku Vutliwa ka Matimba ya Mfumo na ku tumbuluxa nandzu wo engetela lowu nga ta katsiwa eka Nawu wa ku Sivela na ku Lwisana na Mitirho ya Vukungundzwana, wa 2004 (Nawu wa 12 wa 2004) hi ku khoma vanhu va ri na vutihlamuleri bya vugevenga byo tsandzeka ku sivela vukungundzwana.
6.2. Nawu wu ya emahlweni wu kongomisa ku lulamisa Milawu yo hlaya leyi fambisiwaka hi Ndzawulo ya Vululami na Nhluvukiso wa Vumbiwa ku katsa na matimba, vutihlamuleri na mitirho ya Mufambisikulu. Ku cinca loku ku ta pfumelela Mufambisikulu ku teka xiave lexikulu xa vulawuri eka Vafambisi va Khoto ya le Henhla naswona va ta rhangela ku yisa eka mphakelo wa vukorhokeri lowu antswisiweke eka vaaki na le ka vatirhi va swa nawu.
B. Mpfuxeto hi Khabinete
1. Xiyimo xa Nkwama wa Tinghozi ta le Magondzweni (RAF)
1.1. Khabinete yi amukerile ku nyikiwa ka vuxokoxoko mayelana na ku tirhisiwa ka maqhinga yo hundzula eka RAF, leyi kongomisiweke eka ku olovisa sisiteme ya timali loko yi ri karhi yi antswisa mafambiselo ya mivuyelo na ku hakeriwa ka vatwisiwakuvava hi tinghozi.
1.2. Ku nghenelela ka nkoka ku vile ku simekiwa ka senthara ya vuhlanganisi ya RAF, leyi nyikaka pulatifomo eka vakomberi va RAF ku va na mfikelelo eka vuxokoxoko bya vona bya swikoxo handle ko titshega ntsena hi vayimeri va vona va nawu. Pulatifomo ley yi tlhela yi pfumelela vakomberi ku kuma nkarhi wo tiyisisa tihakelo leti endliweke hi RAF eka vayimeri va vona va nawu.
1.3. Qhinga ro cinca ri endle leswaku ku va na ku antswisiwa lokukulu eka ku hakeriwa ka swikoxo ku nga si hela masiku ya 120, ku hungutiwa ka tihakelo ta swa nawu hi 75 wa tiphesente naswona ri vonile ku hunguteka ka tihakelo ta vutshunguri kusuka eka R3.6 wa tibiliyoni eka lembe ximali ra 2019/20 ku ya eka R2.1 wa tibiliyoni eka lembe ximali ra 2023/24. Ku nghenelela ku tlhele ku yisa eka ku hlayisiwa ka mali leyi hlengeletiweke ya tihakelo ta swa nawu ku tlula R23 wa tibiliyoni eka malembe manharhu ya ku tirhisa maqhinga. Ku tlula kwalaho, ku nghenelela ka maqhinga ku endle leswaku ku hungutiwa swikoxo leswi hakeriwaka eka vakomberi/ vutihlamuleri bya nkarhi wo koma ku ya eka R9.3 wa tibiliyoni eka nkarhi lowu helaka hi ti31 Nyenyankulu 2023.
1.4. Khabinete yi tlhele yi pfuxetiwa hi ku lulamisiwa ka milawu eka Nawu wa sweswi wa RAF, lowu nga eka xiyimo xa le henhla. Ndzulamiso wa Nawumbisi wa RAF wu ta langutiwa hi vufambisi bya vu7 bya mfumo. Nawumbisi lowu wu kongomisiwile eka ku antswisa mivuyelo na ku hakeriwa ka swikumiwa swo karhi eka swipfuno swa mali na ku endla leswaku swi ringana.
C. Swiboho swa Khabinete
1. Nawumbisi wa Vuakatiko, Vuhlapfa na Nsirhelelo wa Vahlapfa
1.1. Khabinete yi pasisile Nawumbisi wa Vuakatiko, Vuhlapfa na Nsirhelelo wa Vahlapfa ku tirhisiwa, endzhaku ka endlelo ro anama ra ku burisana leri endliweke hi Ndzawulo ya Timhaka ta Xikaya eka swifundzankulu hinkwaswo swa kaye.
1.2. Pholisi yi kongomisa ku nyika rimba ro letela vuakatiko, vuhlapfa na nsirhelelo wa vahlapfa, ku tekela enhlokweni ku tsakela ka vusirheleri bya rixaka bya tiko na ku landzelerisa mitwanano ya matiko ya misava na tiphrothokholi ta vuhlapfa leti Afrika-Dzonga ri nga xiphemu eka tona. Swi ta tlhela swi tlakusa ku tsakela ka ikhonomi ya Afrika-Dzonga, ku cinca na matshalatshala yo tumbuluxa mitirho.
2. Ku Kongoma eka Nkambisiso wa Malembe ya 30 wa Xidemokirasi xa Afrika-Dzonga (1994-2024).
2.1. Khabinete yi pasisile ku kandziyisiwa ka xiviko lexi nge “Ku Kongoma eka Nkambisiso wa Malembe ya 30 wa Xidemokirasi xa Afrika-Dzonga (1994-2024)”.
2.2. Xiviko xa nkambisiso xi tivisa xitori xa ku cinca ka Afrika-Dzonga eka xidemokirasi ku sukela eka nhlawulo wa matimu wa ti27 Dzivamisoko 1994. Xitori xa Afrika-Dzonga xa ku cinca eka xidemokirasi xi ya emahlweni xi hlohlotela ntshembo eka vanhu vo tala emisaveni hinkwayo, naswona xiviko xa nkambisiso xi kombisa tidyondzo ta nkoka eka ku hundzuka ka xidemokirasi xa hina. Eka malembe ya 30 lama hundzeke, tiko ri fikelerile xidemokirasi lexi tiyeke, lexi nga na mavandla yo tiya na nkucetelo lowukulu wa misava hinkwayo.
2.3. Xiviko xa Nkambisiso wa Malembe ya 30 xi hlengeletiwile eka tindhawu ta 13 ta nhlokomhaka leti tivisiweke hi swikombiso swa mune swa nkoka (1) Nongonoko wa ku aka hi Vuntshwa na Nhluvukiso wa 1994 na swikongomelo swa wona swa ntlhanu; (2) ku amukeriwa ka Vumbiwa hi 1996; (3) Kungu ra Nhluvukiso wa Rixaka ra 2012; na (4) Rimba ra Maqhinga ra Nkarhi wa le Xikarhi ra 2019-2024 ku kombisa swilo swa nkoka swa nkombo swa vufambisi bya vutsevu. Xiviko xa nkambisiso xi ta kandziyisiwa hi Ndzawulo ya Vupulani, Vulawuri na Nkambisiso naswona swirho swa vaaki swi ta va na nkarhi wo nghenelela eka xiviko.
D. Migingiriko leyi nga ta Landzela
1. Khonferense ya vu6 ya Xihambano xo Tshwuka na N’weti wo Tshwuka ya Nhlangano wa Matiko eka Nawu wa Matiko ya Misava wa Vumunhu
1.1 Afrika-Dzonga na Komiti ya Matiko ya Misava ya Xihambano xo Tshwuka va ta rhurhela swin’we Khonferense ya vu6 ya Xihambano xo Tshwuka na N’weti wo Tshwuka wa Nhlangano wa Nawu wa Matiko ya Misava eAfrika-Dzonga ku sukela hi ti15 ku fikela hi ti19 Dzivamisoko 2024 eIrene Country Lodge ePitori. Khonferense yi ta hlanganisa vayimeri va Matiko ya Swirho swa Nhlangano wa Matiko, swirho swa nhlangano wa Xihambano xo Tshwuka na N’weti wo Tshwuka, na vatekaxiave van’wana va nkoka ku burisana hi Nawu wa Vanhu wa Matiko ya Misava.
1.2 Khonferense yi lava ku cinca nakambe ndlela ya maendlelo na ku tiyisisa switirhisiwa swa timfanelo ta ximunhu leswi nga kona na ku dzikisa vutivi bya hina eka nkoka wa Nawu wa Vanhu wa Matiko ya Misava eka nguva ya ku engeteleka ka tinyimpi leti hlomeke xikan’we na ku cinca ka maxelo, ku pfumaleka ka swakudya na ku rhurha loku kulaka.
E. Mahungu
1. Ku hoyozela
Khabinete yi hundzisa mahungu ya yona yo hoyozela ni ku navelela mikateko eka:
• Holobye wa Rihanyo Dkd Joe Phaahla eka ku thoriwa ka yena eka Huvo ya Nkwama wa Misava hinkwayo ku sukela hi ti1 Mudyaxihi 2024. Dkd Phaahla u ta tirha tanihi muyimeri wa xifundzankulu xa Afrika-Vuxa na Dzonga.
• Mamozileme ya MaAfrika-Dzonga xikan’we na lava va nga emisaveni hinkwayo, ngopfungopfu ePalestina, hi xiendlakalo xa Eid al-Fitr. Ramadan nakambe i nkarhi wa ku anakanyisisa endzeni, ku pfuna na ku tinyiketela ka ximoya loko Mamozileme ya lwela ku kula ka ximoya na ku tikhoma. Nkhuvo wa Eid al-Fitr wu fungha makumu ya n’hweti yo kwetsima ya Ramadan, leyi hi nkarhi wa yona Mamozileme ma titsone swakudya siku na siku, naswona ehansi ka swiyimo swo tika swinene ePalestina.
• Khomixini ya Mphikizano ya Afrika-Dzonga hi ku wina masagwadi mambirhi eka Masagwadi ya ku Tsala ya Antitrust ya 2024 leyi khomeriweke eWashington DC na ku xiximiwa eka Vulavisisi bya yona bya Makete bya Tipulatifomo ta Vuhlanganisi bya le ka Inthanete lebyi rhangelaka. Yi hlurile sagwadi eka xiviko xa yona xo hetelela na xiboho kasi sagwadi rin’wana a ri ri ra atikili ya dyondzo eka ku cinca-cinca ka mphikizano eka timakete ta xidijithali ta Afrika-Dzonga eka tendzo na vupfhumba.
2. Michavelelo
Khabinete yi yisa nchavelelo eka mindyangu ni vanghana va:
• Tat Tony Heard (86), loyi a a ri nghwazi ya timfanelo ta ximunhu, ku nga ri na xihlawuhlawu, muteki wa mahungu wo xiximeka, muhleri la dzunisiwaka na khale ka mutsundzuxi wo hlawuleka eka Hofisi ya Phuresidente.
• Khabinete yi ya emahlweni yi joyina Phuresidente Ramaphosa ku hundzisela marito yo chavelela eka mfumo na vanhu va tiko ra Botswana endzhaku ka mhangu leyi hlomulaka mbilu ya bazi leri a ri rhwale vapfhumba va Paseka ku ya eMoria. Hi Ravumune ra ti11 Dzivamisoko 2024, Phuresidente Cyril Ramaphosa na ntangha ya yena hi ntirho wa le Botswana, Phuresidente Mokgweetsi Masisi va endzele ndhawu leyi ku nga humelela mhangu ya bazi eLimpopo leyi nga dlaya vanhu va 45 laha ku nga pona ntsena n’wana wa malembe ya nhungu hi vukhale.
• Tat Luke Fleurs (24), muntshwa, loyi a ri mutlangi wa le ndzhaku wa Kaizer Chiefs kasi tlhelo a ri khale ka mutlangi wa matiko ya misava wa le hansi, loyi a dlayiweke hi ndlela yo tihanyi hi nkarhi wa ku tekeriwa swilo. Khabinete yi tlhele yi amukela ku khomiwa ka vaehleketeleriwa va tsevu mayelana na ku dlayiwa ka Luke Fleurs.
• Khabinete yi joyinile Phuresidente Ramaphosa ku nyikela marito yo chavelela eka mfumo na vanhu va Riphabliki ra Mozambique endzhaku ka mhangu elwandle laha ku nga lova kwalomu ka 100 ra vanhu.
Swivutiso: Mnn Nomonde Mnukwa – Muvulavuleri wa Mfumo wo Khomela
Riqingo: 083 653 7485
